Ermənistan ordusuna məxsus yük maşınlarının hazırlığı ilə bağlı yeni videogörüntülər yayılıb. Bu barədə "Bez tormozov" “Telegram” kanalında video paylaşıb. Videodan görünür ki, yük avtomobillərində Ermənistan silahlı qüvvələrinin D30 haubitsaları və hərbçiləri daşınır.
Silahların hansı istiqamətə daşındığı və təyinat məkanı ilə bağlı hələlik məlumat yoxdur. Amma ehtimallara görə,Ə sözügedən silahlar Azərbaycanla sərhəddə yerləşdirilir.
Bəzi analitiklər son günlər Ermənistandakı Avropa Müşahidə Missiyasının Azərbaycanla şərti sərhədin müxtəlif istiqamətlərində müşahidələr aparmasını, Ermənistan ordusunda hərbi məşğqlərin intensivləşməsini müharibəyə hazırlıq kimi qiymətləndirirlər. Ekspertlər hesab edirlər ki, dünya nizamının hazırkı qarmaqarışıq vəziyyəti və İrəvanla Bakı arasında sülh sazişinin imzalanmaması yeni müharibə riskini artıran faktordur.
Mövzu ilə bağlı AYNA-ya danışan beynəlxalq hüquq üzrə ekspert, analitik Fərhad Mehdiyev deyib ki, təkcə Cənubi Qafqazda deyil, dünyanın əksər regionlarında münasibətlər gərginlik fazasındadır:
- Ümumiyyətlə, son vaxtlar dünyada müharibə, münaqişə, toqquşmalar riski artıb. ABŞ-da Donald Trampın hakimiyyətə gəlməsi ilə bu proses daha da sürətlənib. Hazırkı zaman müharibələr üçün “əlverişli” zamandır demək olar. Qəzzada baş verənlər, Rusiya-Ukrayna müharibəsi, Ermənistanın sülhdən yayınan addımları onu göstərir ki, əksər regionlar baxımından təhlükəsizlik sistemi çökmüş vəziyyətdədir. Ona görə də, hər bir ehtimala hazır olmaq lazımdır.
Bu günlərdə keçirilən Münhen Təhlükəsizlik Konfransı və orada verilən bəyanatlar göstərdi ki, Avropa İttifaqı sanki sülhpərvər rolundan çəkilib, daha çox müharibəni dəstəkləyən mövqe ortaya qoyur. Əslində Avropanın bu mövqeyini Rusiya-Ukrayna münaqişəsinə şamil etmək olar. Avropa İttifaqından verilən bəyanatlardan aydın olur ki, “qoca qitə” Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin davam etməsində maraqlıdır. Avropa Kiyevi dəstəkləyəcəyini bəyan edir. Amma hər halda Avropanın bu mövqeyi sadəcə Ukrayna ilə bağlı deyil. Biz görürük ki, Avropa İttifaqı Ermənistanın sülhdən yayınma siyasətinə də dəstək verir. Məsələn, Avropa İttifaqının Müşahidə Missiyası Ermənistan-Azərbaycan şərti sərhədində müşahidələrini intensivləşdirib, tez-tez müşahidələr aparırlar. Əlbəttə, bu müşahidələri ilə bağlı İrəvan mütəmadi məlumatlandırılır. Sülhdən yayınan Ermənistanın siyasətini dəstəkləməklə Avropa burada da münaqişənin alovlanmasında maraqlı tərəf ola bilər.
Hesab edirəm ki, Ermənistan ordusunun haubitsaları daşıması məsələsi diqqətə alınmalıdır. Düşünürəm ki, hazırkı vəziyyətdə bu silahların dəqiq yeri müəyyənləşərsə, preventiv zərbələrlə məhv edilməsi gündəmdə olmalıdır. Təbii ki, Ermənistanın bu silahları yerləşdirdiyi məkan Azərbaycanla sərhəddirsə, Azərbaycana qarşı təhlükə realdırsa.
- Avropa Mülki Missiyasının nümayəndələrinin müşahidə aparmasında məqsəd nədir?
- Dediyim kimi, onlar bu müşahidələr barədə çox güman ki, Ermənistan hərbi-siyasi rəhbərliyini məlumatlarndırırlar. Nəzərə almaq lazımdır ki, sərhədlərin delimitasiya və demarkasiyası prosesi çox ləng həyata keçirilir. Düzdür, avropalı müşahidəşilərin sərhədin delimitasiya və demarkasiya olunmuş hissəsindəki fəaliyyətlərini görmürük. Amma delimitasiya və demarkasiya olunmuş hissə çox cüzidir. Amma delimitasiya və demarkasiya olmayan hissədə avropalıların qalması, müşahidələrini intensivləşdirməsi suallar yaradan amildir. Demək istəyirəm ki, Azərbaycan tərəfi bütün risklərə, Ermənistan tərəfindən törədilə biləcək təxribatlara hazır olmalıdır. Ən əsası, ortada sülh sazişi yoxdur və bunun özü risklərin qaldığını deməyə əsas verir.
- Amma delimitasiya və demarkasiya ilə bağlı Azərbaycan və Ermənistan tərəfindən komissiyaların görüşləri keçirilir...
- Bəli, görüşlər keçirilir və bu, mütəmadidir. Amma ortada nəticələr azdır. Bunun da səbəbi xəritələr məsələsində Ermənistan tərəfinin ortaya konkret sistematik yanaşma qoymamasıdır. İrəvan xəritələrlə bağlı müxtəlif təkliflər edir, bu gün bir ilin, sabah başqa ilin xəritələrindən danışır. Ona görə də dəqiq yanaşma yoxdur. Ona görə də delimitasiya və demarkasiya prosesi sürətlə həyata keçirilə bilmir. Eyni zamanda, delimitasiya prosesi sürətlə gedərsə, o zaman Ermənistanın sülh sazişindən imtina etməsi üçün əlində çox bəhanəsi qalmayacaq. Halbuki Ermənistan tərəfi Zəngəzur dəhlizi məsələsinə razı deyillər. Azərbaycanın haqlı tələbi var ki, Ermənistan Konstitusiyasında dəyişiklik edilməlidir, bunu həyata keçirmirlər. Bunlar Ermənistanın sülhdən yayınmaq üçün bəhanələridir. Delimitasiya kimi texniki məsələ var ki, bunu da uzatmaqla sülh prosesini tormozlayırlar. Ona görə də, Ermənistan delimitasiya prosesini də uzadır. Sülhün alternativi isə məlumdur ki, hərbi vasitənin işə düşməsidir. Mən demirəm ki, sabah müharibə olacaq. Amma bütün hallarda yenə deyirəm, dünyadakı regionlarda vəziyyət risklidir və hər vəziyyətə hazır olmalıyıq.
