Rəşad Məcid: Tənqiddə kor-təbii yanaşma yolverilməzdir: - Bundan bütöv jurnalistika itirir
Cəmiyyətin aynası hesab edilən media həyatımıza ciddi təsir edir. Mediada əksini tapan mövzular, həmin mövzuların cəmiyyətdə doğurduğu rezonans bəzən fərqli olur. Ötürülən informasiyanı anlamaq, onu təhlil etmək üçün peşə hazırlığı vacib şərtdir. Eyni zamanda jurnalistin tənqidi düşüncə tərzindən irəli gələnlər qərəz deyil, sırf reallığı əks etdirməlidir.
Mövzu ilə bağlı Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədri Rəşad Məcid KONKRET.az-a müsahibə verib.
– Jurnalistin tənqidi düşüncəsi necə olmalıdır?
– Hesab edirəm ki, tənqidi düşüncənin sərhədləri çox böyükdür və tənqid etmək əzmi heç bir halda yaradıcılığın sərhədlərini keçə bilməz. Əgər keçirsə, bu, tənqid yox, qərəzdir. Fikrimcə, tənqidi qərəzdən ayırmaq, xəbəri anlamaq o qədər də çətin deyil. Tənqidi yazan hər bir peşəkar jurnalist də tənqid və qərəzi bir-birindən ayıra bilir.
Ümumən, tənqid jurnalistika üçün son dərəcə vacibdir. Əlbəttə, söhbət sağlam tənqiddən gedir. Fikrimcə, sağlam tənqid obyekti hədəfə çevirmək deyil. Təəssüf ki, Azərbaycan mediasında bu halı görürük. Bəzən elə olur ki, bir şəxs, yaxud qurum haqqında silsilə tənqidi yazılar yayımlanır. Bilirsiniz, biz media olaraq cəmiyyətə mesaj veririk. Bu mesaj kimisə linç etməməlidir. Prinsipcə, tənqid etdiyimiz şəxsin, yaxud qurumun özünü düzəltməsinə şərait yaratmalıyıq. Axı jurnalistika mütərəqqi mahiyyətlidir. Mütərəqqi düşüncədə isə heç nəyi şəxsləşdirmə olmamalıdır. Yəni tənqid etdin, nəticəsini gözlə, izlə, lazım gəlsə, yenə tənqid et. Amma tənqidi düşünürəm deyib, tənqid obyektini hədəf kimi göstərmək əksər hallarda haqlı ikən haqsız durum formalaşdırır. Çalışaq haqlı olaq.
– Jurnalistikanın prinsiplərini dərk etmək anlayışı bir qədər maraqlı yanaşmadır. Bu prinsiplər hansı mənada nəzərdə tutulur? Kim dərk etməlidir: oxucu, yoxsa jurnalist?
– Əlbəttə, jurnalistikanın prinsiplərini dərk etməyin özü maraqlıdır. Burada, müəyyən mənada, fəlsəfi semantika da var. Peşə prinsiplərinə sayğılı yanaşma jurnalistdən, ilk növbədə, həssas yanaşma tərzi tələb edir. Haqqında yazdığın insanı ən əvvəl insan kimi təsəvvür etməlisən. Onun hisslərini, emosiyalarını, verəcəyi reaksiyanı hesablamalısan. Kor-təbii yanaşma yolverilməzdir. Əgər kor-təbii yanaşırsansa, səhvə yol verəcəksən və belədə itirən bütövlükdə jurnalistika olacaq. Çünki onun ictimai maraqların qorunmasına yönələn missiyası heçə enəcək.
Gələk sualınızın digər hissəsinə. Oxucu istehlakçıdır. Yəni o, jurnalistin zehni məhsulu ilə tanış olur və buna uyğun da formalaşır. Jurnalistika üçün oxucu amili önəmlidir. Amma jurnalistika, eyni zamanda, səviyyəli oxucu auditoriyası yaratmalıdır. Hesab edirəm ki, bu istiqamətdə yeganə istinadgah peşə prinsipləridir. Jurnalistlər onlara riayət edərək səviyyəli, cəmiyyəti düşündürən materiallar hazırlayırlarsa və həmin materiallar maraqla qarşılanırsa, deməli, cəmiyyət-media oxu səmərə verir.
– Sosial mediada əks olunanlar əksər hallarda reallığı əks etdirmir. Problemin kökündə nə dayanır?
– İnternetin insan həyatına yeni qədəm qoyduğu vaxtları xatırlayıram. O zaman bu mühit insanlara qəribə gəlirdi. Əlbəttə, normal düşüncə sahibləri internetin faydaları üzərinə kökləndilər. Anormallar isə ondan xislətlərindən irəli gələn neqativləri ortaya qoyma meydanı kimi yararlandılar və bunu, müəyyən mənada, təbii qarşılamaq da olar. Eləcə də indiki durumu. Fikrimcə, zaman keçdikcə, sosial medianın reallığı əks etdirməyən bilgi yayıcılığı ampluası sıradan çıxacaq. İndilik isə bu kimi hallara münasibətim mənfidir və müsbətə doğru nəsə dəyişəcəyini düşünmürəm.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • ABŞ-da Tərlan Əhmədova yüksək vəzifə verildi
Bu gün, 20:30 |
|
|
|
| • Zaur Hüseynov “Bakı Metropoliteni” QSC-nin sədri vəzifəsindən azad edilib, yeni təyinat olub
Bu gün, 20:24 |
|
|
|
| • Paşinyanın “təkliflər oyunu"
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Bu şirkət Ağdərədə 2,3 milyon manata 90 evi təmir edəcək - TENDER NƏTİCƏSİ
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • ATƏT-in Minsk qrupunun ləğvi ilə bağlı TƏLƏB: - “İrəvan bunda maraqlı deyil”
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Hesablama Palatası Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin fəaliyyətində nöqsanlar AŞKAR EDİB
Bu gün, 17:31 |
|
|
|
| • İnnovasiya və Rəqəmsal İnkişaf Agentliyinin sədrinə yeni müşavir təyin edilib - ƏMR
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • Suriyadan sonra: İran atom bombası əldə etməyə tələsir - “Nezavisimaya qazeta”
Bu gün, 17:23 |
|
|
|
| • Sülh müqaviləsi şübhə altında - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 17:19 |
|
|
|
| • Bakıda iranlı narkotik tədarükçüsü ifşa olundu - Polis əməliyyatı
Bu gün, 17:17 |
|
|
|
| • Fərhad Əhmədovun adı “Böyük Manipulyator”a necə düşdü? - Böyük Manipulyator
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • "Öz ölkəsində ölüm hökmü olan Qərb ölkələrinin səfirləri ölkəmizdə "beynəlxalq hüquq"dan danışır"
Bu gün, 17:04 |
|
|
|
| • Mədəniyyət Nazirliyinin vəzifəli şəxsi işindəki nöqsanlara görə cərimə edildi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi olmayacaqsa, Ermənistan dalan ölkəsi olaraq qalacaq
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • "Yelo Bank"ın kritik maliyyə hesabatları - Ehtiyatlar azalıb
Bu gün, 16:42 |
|
|
|
| • Yaşar Əliyev illər uzunu tutduğu vəzifədən alınaraq... - YENİ TƏYİNAT
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • Azərbaycan Qətərə yeni səfir TƏYİN EDİB
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
| • Tofiq Musayev Azərbaycanın BMT yanında daimi nümayəndəsi təyin edilidi - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Azərbaycanın Niderlanda yeni səfiri təyin edilib - FOTO
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
| • Azərbaycan İndoneziyaya yeni səfir TƏYİN EDİB
Bu gün, 16:31 |
|
|
|
| • Cəlal Mirzəyev səfir vəzifəsindən geri çağırılıb - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:29 |
|
|
|
| • “Gədəbəyin dağ kəndlərində də kilsələr tikilsin, biz də qaz üzü görək” - SAKİNLƏR ÇARƏSİZDİR
Bu gün, 16:23 |
|
|
|
| • Qulu Məhərrəmliyə Prezidentin fərdi təqaüdü verilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:17 |
|
|
|
| • Bakıda həbsxanada MƏHKUM ÖLDÜ
Bu gün, 16:13 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev Mayıl Əhmədovu 2-ci dərəcəli “Əmək” ordeni ilə təltif etdi - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Dəməşqdə mitinq – Colani administrasiyasına ETİRAZ
Bu gün, 16:06 |
|
|
|
| • AYNA bir “texniki" nasazlığın əlində qalıb – Problem niyə həll olunmur?
Bu gün, 16:02 |
|
|
|
| • Tramp Aİ-ni hədələyir, ABŞ-dan daha çox neft və qaz almağı tələb edir - "Bloomberg”
Bu gün, 15:59 |
|
|
|
| • “Saf Farma“-nın “əldən satış“ biznesinin gizlinləri - Şirkət vergidən belə yayınır...
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
| • Fuad Nəcəfli ÖZÜNDƏN PADŞAH DÜZƏLDİR? - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 15:50 |
|
|
|
| • Putin müsahibədə Əliyevdən bu iki cavabı gözləyirdi – Daniyelyan
Bu gün, 15:47 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 3600 manata bayramı qeyd edənlər var - "Tələbat olacaqsa, qiyməti daha da qaldıracaqlar..."
Bu gün, 15:41 |
|
|
|
| • 32 yaşlı Səmra çılpaq şəkli ilə gündəmdə - FOTO
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • Bayramqabağı əfv sərəncamı gözlənilir? - AÇIQLAMA
Bu gün, 15:35 |
|
|
|
| • İndiyə qədər belə müəllim-şagird gərginliyi olmayıb: - Bu düşmənçilik haradandır?
Bu gün, 15:06 |
|
|
|
| • Rusiyanın NATO ilə müharibə aparacaq qədər gücü yoxdur - FAKT BUDUR!
Bu gün, 15:03 |
|
|
|
| • Mingəçevirdə sərxoş kişi qonşu evinə girdi: "Hamamdan təzə çıxmışdım..." – Şok təfərrüat
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • Ağalı kənd məktəbinə yeni direktor təyin olunub - ƏMR
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • BU NƏDİ BELƏ: Təbii qazın olduğu kəndlərdə məktəbləri odunla qızdırırlar - NAZİRİN NƏZƏRİNƏ!
Bu gün, 14:56 |
|
|
|
| • Rəşad Məcid: Tənqiddə kor-təbii yanaşma yolverilməzdir: - Bundan bütöv jurnalistika itirir
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • Oruc Zalovun polkovnik oğlu Gömrükdəki vəzifəsindən çıxarıldı - ƏMR
Bu gün, 14:48 |
|
|
|
| • Nikolun söz oyunu arxasındakı İLGİNC səbəb
Bu gün, 14:45 |
|
|
|
| • Müharibə tezliklə bitməyəcək – Yeni ərazi iddiaları var
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • Fransanın Azərbaycana batırmaq istədiyi dişləri artıq sınıb - ŞƏRH
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Siyasətçilər Yeni ili harada qarşılayacaq? - "Onlar Dubaya getsin, mənim yolka almağa pulum yoxdur..."
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • “Doğru xəbərlə dezinformasiyanı ayırd etmək səbir, tənqidi yanaşma və məlumatlılıq tələb edir” - Vüqar Zifəroğlu
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 10 manat sərmayə ilə daha bir audit şirkəti - FƏALİYYƏTƏ BAŞLAYIB
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • “Sosial şəbəkədə hamı məni söyür"
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • “Aqressiyalaşan” MƏKTƏBLƏR – Valideynlərin yalnış tərbiyəsi, yoxsa müəllimlərin metodikasızlığı?
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
| • "E-Kredit" BOKT-a yaxın iki yeni şirkət yaradılıb
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
|
