Azərbaycanda dərmanlar niyə bahadır? - ŞƏRH
Tarix: 6-01-2025, 17:34 | Çap et
2025-ci ilin ilk günlərindən Azərbaycanda dərmanların qiymətində əsaslı artım müşahidə edilir. Tarif Şurasının qərarına əsasən, yeni dövlət qeydiyyatına alınan 303 dərman vasitəsinin qiymətinin yuxarı həddi təsdiq edilib. Bəs niyə dərman vasitələri ucuzlaşmaq əvəzinə bahalaşır?
Farmokoloq Müşfiq Hüseynov Qaynarinfo-ya açıqlamasında bildirib ki, bu gün Azərbaycanda bazarı təmin edəcək miqyasda dərman istehsal etmir:
"Təəssüf ki, istehsal etdiyimiz dərman vasitələri də ümumi bazarın təlabatını 1-2%-ni əvəz edə biləcək qədərdir. Onun da əsas hissəsi köməkçi vasitələrdir. Yəni, əsas dərman vasitələri Azərbaycanda istehsal olunmur. Yaxın bir ildə də istehsal gözləmirəm. Çünki tikinti sahələri var, Azərbaycana şirkətlər cəlb olunub. İnşaat bitdikdən sonra istehsal başlayanda onların müəyyən bir qismi tələb olunan səviyyədə istehsal olunacaq. Amma buna ən azı iki ilə yaxın vaxt lazımdır. Məsələnin ikinci tərəfi başqadır, lap tutaq ki, Azərbaycanda dərman istehsalı var. Amma dərman maddələrinin istehsalının olması qiymətlərin aşağı olması anlamına gəlmir. Həqiqətən də ictimaiyyətdə, səhiyyə təşkilatlarında belə bir gözləntilər varsa, bu, yalnış fikirdir. Niyə? Çünki dərman istehsalı zəncirvari prosesdir. Hər hansı xammalın ölkəyə gətirilməsi və yaxud onun istehsalının dərman forması şəkilində istehsalının təşkil olunması hələ heç nə demək deyil. Bunun üçün ikinci istehsal sahələri gərəkdir. Məsələn, siz antibiotik istehsal edirsiniz. Antibiotikin hər hansı bir formasını, yaxud da ən sadəsini götürək, seftriaksonu Çin və Hindistandan rav material şəkilində alıb, Azərbaycana gətirmək hələ yetərli deyil. Bunun üçün öncə şüşə, qapaq və antibiotikin istehsalında lazım olan digər vasitələr, qapağa qoyulan rezin qapaqcıqların istehsalı lazımdır. Onların istehsalı Azərbaycanda varmı? Varsa da tibbi xarakterli deyil. Bunların istehsalını təşkil etmədən qiymətləri aşağı endirmək mümkün olmayacaq. Çünki bu vəsaitlərin hamısı ölkəyə xaricdən gətirilirsə və idxal olunursa, heç bir halda rəqabətə uyğun qiymətə girə bilmərik".
Ekspert bildirib ki, Azərbaycanda bir neçə qida əlavəsi mövcuddur:
"Onlar Azərbaycanın təlabatını ödəyirmi? Ödəmir. Texnologiya köhnədir. Bu bazarın təlabatının çox kiçik bir qismini ödəməyə hazır olan istehsaldır".
Azərbaycanda dərman maddələrinin qiymətlərinin qalxmasına gəlincə, farmakoloq bunun qlobal proses olduğunu qeyd edib:
"İnqridiyentlər, yəni dərman vasitələrinin molekullarının qiymətlərinin pandemiyadan sonra total şəkilində qalması müşahidə olunur. Bu, dünya bazarında belədir. Azərbaycan da istisna deyil. Bunun da ana səbəblərindən biri pandemiya dövründə daşıma şirkətləri tərəfindən qiymətlərin çox yüksək həddə qaldırılmasıdır. İkinci səbəb siyasi səbəblərdir. Dənizlərdə, bəzi bölgələrdə, məsələn, Qırmızı dənizdə husilərin terror hücumları nəticəsində qiymətlərin artması müşahidə olunur. Yaxud da Rusiya-Ukrayna müharibəsi bazara ciddi təsir göstərdi. Rusiya və Ukrayna ikisi bir yerdə bəzi gübrələrin əsas idxalçılarıdır. Bu gübrələr olmadan natural dərman vasitələrinin yetişdirilməsi qeyri-mümkündür".
Müşfiq Hüseynov səbəblərdən biri kimi yüksək gömrük rüsumunun təyin edilməsini görür:
"Daxili bazarda oyunçuların çox yüksək gəlir faizi əldə etməsidir. Onlar dərman vasitələrini bazara gətirən əsas oyunçulardır. Daxili təlabat üçün nəzərdə tutulmuş dərman preparatlarının Azərbaycanda sertifikatların daşıyıcıları var. Bu dünyanın hər yerində belədir. Onu əlində tutan şirkət məhsulun satış iznini alır və onlar da kifayət qədər yüksək faiz tətbiq edir".
Ekspert vəziyyətdən çıxış yolunu da göstərib:
"Fikirimcə, dövlət bu işə bir şəkildə əl qoymalıdır. Dövlət qurumu yaradılmalıdır. Məsələn, "Azərfarm", yaxud da AYNA kimi bir dövlət strukturu olmalıdır. Kompleks şəkildə məsələyə yanaşılsa, o zaman ikinci malların istehsalını Azərbaycanda mümkün olar".
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Ömrümüzü dedi qodulardan uzaq yaşayaq"
Bu gün, 02:00 |
|
|
|
| • Yalnış laboratoriya diaqnozları ilə "müalicə" olunan QHT sədri MÜRACİƏT ETDİ - "Mənimlə bərabər 1800-ə yaxın insanın həyatı..."
Bu gün, 01:59 |
|
|
|
| • Atəşkəsin pozulmasında kənar qüvvələrin rolu var - BU, FAKTDIR!
Bu gün, 01:51 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 1 milyon manata yaxın laborator avadanlıqlar aldı - QALİB ŞİRKƏT
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • Xankəndidə 100 manat sərmayə ilə tibb mərkəzi yaradılıb
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyevdən İranla bağlı sərt mesajlar - “O molla qovulmalıdır, Azərbaycandan üzr istəməlidir"
Dünən, 22:38 |
|
|
|
| • Azərbaycanın 3 gəmisi heyətlə birgə girov götürülüb - VİDEO
Dünən, 22:36 |
|
|
|
| • Biri-birini təkzib edən açıqlamalar: - İranda hakimiyyət bir nöqtədən idarə olunmur
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • "Nikol Paşinyan Ermənistan ordusuna nəzarəti itirib, sülh müqaviləsini gündəlikdən çıxartmağa çalışır"
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • Paşinyanın qadınlarla bağlı qərarı etiraz yaratdı
Dünən, 18:09 |
|
|
|
| • Sülh olmasa, müharibə başlaya bilərmi? - ŞƏRH
Dünən, 18:08 |
|
|
|
| • Kiyev xaricdəki ukraynalıları geri qaytarmaq istəyir
Dünən, 18:01 |
|
|
|
| • Ərini öldürüb, meyitini parçalayan qadınla bağlı ŞOK FAKTLAR - VİDEO
Dünən, 17:56 |
|
|
|
| • Azərbaycanda dəhşət: Fəhlə betonqarışdıranın içində öldü - "İş düzgün araşdırılmır"
Dünən, 17:52 |
|
|
|
| • İki ölkəni hədəf alan plan Bakıda məhv edildi – Qafqazda yeni təhlükə
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • “Premium Bank”a sığorta agenti fəaliyyəti lisenziyası verilib
Dünən, 17:45 |
|
|
|
| • Yardımlı sakini ünvanlı sosial yardım ala bilmir - nazirlikdən xahiş edir
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Naxçıvan Dövlət Milli Dram Teatrına direktor təyin edilib - FOTO
Dünən, 17:35 |
|
|
|
| • Köçəryanın oğlunun işi üzrə məhkəmə iclası keçirilir
Dünən, 17:23 |
|
|
|
| • Nazirin bacanağının şirkəti ilə dövlət qurumu arasında sığorta qalmaqalı - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:21 |
|
|
|
| • Suraxanıda ağacları kəsib yerində obyekt tikirlər - BU DA BU...
Dünən, 17:16 |
|
|
|
| • Moskvanın “ölüm səssizliyi”... DAVAM EDİR!
Dünən, 17:10 |
|
|
|
| • "Putinin dövlət başçımıza iki dəfə zəng etməsi və üzr istəməsi..." - deputat
Dünən, 17:06 |
|
|
|
| • Sankt-Peterburqdan Özbəkistana uçan təyyarə Moskvaya məcburi eniş edib
Dünən, 17:00 |
|
|
|
| • İsrail Türkiyə ilə müharibəyə hazır olmalıdır? - AKTUAL
Dünən, 16:45 |
|
|
|
| • Türkiyə 2 min km mənzilli raket istehsal edib - Ərdoğan
Dünən, 16:40 |
|
|
|
| • Bu şirkət icarə xidmətindən 1,5 milyon manat – QAZANACAQ
Dünən, 16:36 |
|
|
|
| • Naxçıvanda camaata NƏ YEDİRİRLƏR: BİLMƏK İSTƏYİR... - "...camaat da məcbur qalıb keyfiyyətsiz çörək alır"
Dünən, 16:30 |
|
|
|
| • Saxta həkimlərin qurbanı olanlar: Bu qadınlar ərindən xəbərsiz süni mayalanmaya gedir - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 16:26 |
|
|
|
| • Qazaxıstan ədalətli araşdırmadan yayınacaqmı? - SUAL BUDUR... BU!
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • Şahin Bağırov şöbə rəisini işdən çıxardı: Xidmətə müavin təyin etdi - FOTO
Dünən, 16:13 |
|
|
|
| • Gəncədəki Mərkəzi Qan Bankına SU DAMIR... - VİDEO
Dünən, 16:08 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bir sıra büdcə təşkilatlarında əməkhaqları artırılıb - SİYAHI
Dünən, 16:03 |
|
|
|
| • "Mən ailəmin çörəyindən kəsib, odun alıram" - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 16:01 |
|
|
|
| • “Dedilər ki, bu qədər ödə, sizə “Əməkdar artist” adı verək" - İTTİHAM VAR...
Dünən, 15:55 |
|
|
|
| • AYNA-dan qulaqardı YANAŞMA – “Təkliflər versəm də, nəzərə almadılar”
Dünən, 15:52 |
|
|
|
| • Sərhəddə atılan güllələrin üzərində hansı paytaxtların adı yazılıb? - Ermənistan hücuma keçdi
Dünən, 15:49 |
|
|
|
| • Vüqar Qurbanov onu baş həkim təyin etdi - ƏMR
Dünən, 15:47 |
|
|
|
| • ABŞ-dan Bakıya gözlənilən məktub: - Əliyev 13 gün sonra Vaşinqtona gedəcək?
Dünən, 15:28 |
|
|
|
| • Lalə Şövkətdən yeni qərar: Əvəz Temirxana qadağa qoydu - AÇIQLAMA
Dünən, 15:26 |
|
|
|
| • Azərbaycan niyə İranda bu qədər qıcıq yaradır? - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Dünən, 15:24 |
|
|
|
| • “Veysəloğlu”da yeni təyinat - ƏMR
Dünən, 15:22 |
|
|
|
| • Pentaqon “WeChat”ın tərtibatçısını Çin ordusu ilə əlaqəli olan şirkətlərin siyahısına saldı - “Reuters”
Dünən, 15:22 |
|
|
|
| • Azərbaycanda DƏHŞƏT: - Qollarını doğradı, sonra özünü asdı
Dünən, 15:15 |
|
|
|
| • MN-də 143 milyon mənimsəmə faktına görə təqsirləndirilən sabiq vəzifəli şəxslər barələrindəki hökmdən apellyasiya şikayəti veriblər - DETALLAR
Dünən, 15:13 |
|
|
|
| • AQTA-da hansı ölkənin qanunları işləyir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 15:08 |
|
|
|
| • Ukraynaya Belarusu müharibəyə sürükləmək əmri verilib - Lukaşenko
Dünən, 15:02 |
|
|
|
| • BRICS-in Kazan sammiti narahatedici siqnaldır - Fransa XİN
Dünən, 15:01 |
|
|
|
| • İran-Azərbaycan münasibətləri niyə gərginləşib? - AKTUAL
Dünən, 14:02 |
|
|
|
| • Tehran Zəngəzur dəhlizi problemini Türkiyəyə "aparır" - RƏY
Dünən, 14:00 |
|
|
|
|
