İsrail-İran ritorikası müharibə həddində: - Tehran Azərbaycana qarşı tonunu yüksəldir
Tarix: 16-03-2023, 07:55 | Çap et
İranla İsrail arasındakı ritorikanın real müharibə həddinə qədər sərtləşməsi qlobal risklər üçün əlavə dəyər yaradır.
İranın uranı 84 faizə qədər zənginləşdirməsi onun nüvə dövlətləri ailəsinin üzvü olması yolunda ambisiyalarını göstərir.
Beynəlxalq ictimaiyyət Rusiya-Ukrayna müharibəsinin bir illik nəticələrini təhlil edərkən ortaya çıxan yeni dərdlər münaqişənin miqyasının genişlənməsinə gen-bol fürsət verir.
İran uranı nüvə silahı səviyyəsində zənginləşdirməyə yaxınlaşdıqca İsrail bunu ekzistensial təhlükə kimi görərək hərəkət edir.
İranla İsrailin davakar ritorikası iki ölkə arasında müharibə və ya ona bərabər tutulacaq hadisələrin olacağının anonsu kimi başa düşülə bilər.
İran məqsədinə çatana qədər nüvə proqramı ilə bağlı təhrifedici rəy yaratmaq istəyir, guya bu, elmi və dinc məqsədlərə xidmət edir. İkinci bir tərəfdən, İran uranın 84 faiz həcmində saflaşdırılmasını təkzib edir, ancaq əldə etdiyi və açıqlamadığı nəticələrin arxasına sığınaraq təhdid etmək şakərini yuxarı mərtəbələrə qaldırır.
ABŞ ilə İsrail müttəfiqliyi İranın girdiyi yolun təhlükəli sonluqlara doğru getdiyini dünyaya dərk etdirmək istəyir.
Paralel şəkildə İrana qarşı birgə tədbirlər proqramını icra etməkdə israrlı olduğunu göstərmək üçün hərbi əməliyyatlara başlamaq səlahiyyətlərinə və imkanlarına işarə edir.
İranı cəzalandırmaq aktının ssenarilərini effektiv yazmaq üçün ABŞ ilə İsrail İranın qonşuluğundakı ölkələrin də rəyini öyrənmək məcburiyyətindədirlər.
Azərbaycan həmin ölkələr içərisində eksklüziv strateji qiymətə malikdir. Çünki İran nüvə silahı vitrininə əlini uzatdıqca, Azərbaycana qarşı hədə səsini yüksəldir və Azərbaycanın İsraillə dərinləşən əlaqələrini həzmə verməyəcəyini deyir.
İran dəfələrlə elə Azərbaycanın prinsipiallığı və qurduğu mexanizmlər sayəsində geri oturdulub, lakin məsələ bu dəfə daha təhlükəli şəkil almaqdadır.
Çünki hadisələr və proseslər daha sərt qərarların fonunda növbəti mərhələlərə adlayır, xüsusilə İsrail İranın müdafiə sənayesi obyektlərini zərbə altına qoyduqdan sonra bu gərginlik bir neçə dəfə artıb.
Azərbaycan İsrail üçün İrana qarşı taktiki üstünlüklər vəd edən coğrafiyadır, lakin Bakı bir qərarında qətiyyət göstərir: Azərbaycan üçüncü ölkəyə müdaxiləyə imkan verməyəcək.
Hərçənd ki, İran Cənubi Qafqazda Azərbaycanın əleyhinə çevrilə biləcək cəbhə formatını təsis etməklə nüvə ambisiyalarının davamını gətirmək istəyir.
İran beynəlxalq təcridə məruz qalması, daxildəki problemlərin qalaq-qalaq yığılması, Azərbaycanın öz tərəfdaşları ilə düzgün iş apara bilməsi səbəbindən istədiyi xətti yaratmaqda xeyli çətinlik çəkir.
Hissləri və nifrəti qırılıb içərisinə tökülən İran alternativ olaraq elə hərbi hədə ritorikasından yapışmağı çarə kimi görür.
Bu mənada İran qoşunlarının bir nömrəli döyüş hazırlığı vəziyyətinə gətirilməsi və uzaqmənzilli raketlərin ölkənin bütün ərazisi boyunca məxfi ərazilərdə yerləşdirilməsi barədə məlumatlar həqiqət kimi görünür.
İranın əsas məqsədi İsrailə və ABŞ-nin Yaxın Şərq üzrə bazalarına zərbələr endirmək görüntüsü yaratmaqdır.
Ola bilsin ki, İran raketlərinin yerləşdirilməsi İsrailin zərbəsinin şərti vaxtı ilə bağlı daxil olan məlumatlara cavabdır.
Ancaq İran illüziyaların və reallıqların arxasından Azərbaycana qarşı barmaq silkələmək cəhdlərini nümayiş etdirir.
Bu cəhdlər, əvvəlki illərdəki kimi, İran üçün zərərli olacaq cəbhələri aktivləşdirmək zərurətlərini aktuallaşdırır.
İran başa düşür ki, Azərbaycana qarşı hər hansı hərbi təhdid Türkiyənin prosesə cəlb edilməsi deməkdir, belə bir vəziyyətdə İran Türkiyə ilə baş-başa gəlməkdən çəkinər.
İkincisi, Azərbaycan əleyhinə bəhanələrin bəhanələrə calanması İranı cəzalandırmaq istəyən ABŞ-İsrail tandeminin, Britaniyanın maraqlarına zidd addımlardır.
Bu baxımdan ABŞ, İsrail və Böyük Britaniya Azərbaycanı dəstəkləyən mexanizmləri gücləndirməkdə qətiyyətlidirlər.
ABŞ-nin Avropa Komandanlığının tərəfdaşlıq, təhlükəsizlik və siyasət imkanları üzrə direktor müavini briqada generalı Edvard Voqanın Azərbaycana səfəri və Müdafiə Nazirliyində müzakirələr keçirməsi İran gündəliyi fonunda maraq doğurur.
Yəni nəticə olaraq deyə bilərik ki, Azərbaycan İrandan gələn təhdidlərə qarşı təhlükəsizlik arxitekturasını Türkiyə ilə yanaşı, ABŞ-İsrail müttəfiqliyi və Britaniya ilə təmas şəklində qurur.
Bu tərz İrandakı türk kimliyinə vurğular kontekstini böyüdəcək. Bu prosesə İsrail mediası da qoşulub və görünür ki, məna yükü daha çox İsrailin dərin strategiyası tərəfindən ötürülən tezislər üzərindədir...
Aqşin Kərimov,
Siyasi şərhçi - DİA.AZ
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • FHN şefinin ŞÜBHƏLİ TENDER oyunu - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 08:37 |
|
|
|
| • "Bu heç şeytanın da ağlına gəlməzdi..." - GİLEY
Bu gün, 08:32 |
|
|
|
| • Paşinyan MDB-nin qeyri-rəsmi sammitində iştirak etməyəcək - camaata xəstəlik keçirə bilər, deyə...
Bu gün, 08:25 |
|
|
|
| • Naxçıvan eli səndən narazıdır, cənab CANİŞİN - BU DA BELƏ...
Bu gün, 08:24 |
|
|
|
| • Bu ifadə generalın sonunu gətirə bilər - Polkovnik məhkəmədə elə faktlar açdı ki…
Bu gün, 07:07 |
|
|
|
| • Tiktokda əxlaqsızlıq təbliği… – Xalq şairi çağırış etdi
Bu gün, 07:01 |
|
|
|
| • "Gəncə-Quşçuluq" ASC də dövlətə borclu imiş... - FOTO
Bu gün, 06:56 |
|
|
|
| • Nazirlik Sevinc İsgəndərovadan 262 min manata ofis icarəyə götürüb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 06:51 |
|
|
|
| • Əhali arasında yayılan dəhşətli 'VİRUS'... - Azərbaycan üçün böyük TƏHLÜKƏ
Bu gün, 06:48 |
|
|
|
| • Mərkəzi bankın 3 qəpiklik ŞOUSU - baha başa oturdu....
Bu gün, 06:40 |
|
|
|
| • “Bakı Abadlıq Xidməti MMC” AYRILAN PULLARI YEYİB? - NARAZILIQ VAR
Bu gün, 06:36 |
|
|
|
| • İran elitası silkələnir: Pezeşkian istefa verir? – Son durum
Bu gün, 06:22 |
|
|
|
| • Qanuna tabe olub, qanunsuzluqla üzləşən vətəndaş problemi necə həll edə bilər? - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 00:14 |
|
|
|
| • İrəvanda Qarabağ mübahisəsi: yenidən günahkar axtarışında - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 00:11 |
|
|
|
| • DSMF ödənişi və minimum pensiya kapitalı artır: Bu zərərli qanunlar ləğv edilsin... - ÇAĞIRIŞ
Dünən, 23:27 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı müzakirələr davam edir - Uraloğlu
Dünən, 23:24 |
|
|
|
| • 5 dəqiqəyə 20 minin xərclənməsi... - “TikTok”da çirkli pullar necə yuyulur?
Dünən, 20:27 |
|
|
|
| • Azərbaycan da `D-8` üçün ASAN YEM DEYİL... - FAKT BUDUR!
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • Deputat: “ABŞ səfirliyinin qərəzli fikirləri diplomatiyaya ziddir”
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • Minimum əməkhaqqı ARTIRILDI - "1000 manat da ola bilər amma..."
Dünən, 18:05 |
|
|
|
| • Azərbaycan üzən məzənnə rejiminə KEÇİR? - Dolların kursu və manatın məzənnəsi isə...
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • "Ziraat Bank Azərbaycan" ASC-nin Müşahidə Şurasına müstəqil üzv təyin edilib
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • “Serdar Ortac canlı yayında məni dinləyib ağladı” - VİDEO
Dünən, 17:16 |
|
|
|
| • Bundan sonra utanıb siçan deşiyinə girsinlər – Fürsətdir!
Dünən, 17:09 |
|
|
|
| • Fransanın yerini hansı dövlət tutub? - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 17:04 |
|
|
|
| • Söyüş, əxlaqsızlıq, narkotikin təbliği: Azərbaycanda TikTok bağlanacaq? - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı QSC-yə 20 milyon manat ayrılıb - SƏRƏNCAM
Dünən, 16:58 |
|
|
|
| • Azərbaycanın Belarusdakı hərbi attaşelik aparatının nümayəndələri Polotsk Kadet Məktəbində olub
Dünən, 16:56 |
|
|
|
| • Rusiyadan qaçaq düşən `AST Telman`ın Bakıdakı şirkəti... CƏRİMƏLƏNDİ!
Dünən, 16:54 |
|
|
|
| • 1 milyon manatı qanunsuz yolla leqallaşdıranların məhkəməsi başladı - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:46 |
|
|
|
| • Çalışdığım müddətdə hər rüb 10 min manat paket almışam - Naxçıvan Səfərbərlik xidmətinin həbsdə olan sabiq rəisi
Dünən, 16:40 |
|
|
|
| • Xaos davam edir: - "Müharibələr ssenarisinə hazır olmalıyıq"
Dünən, 16:29 |
|
|
|
| • Nazir müavininin sənəd saxtakarlığı üzə çıxdı - İLGİNC...
Dünən, 16:25 |
|
|
|
| • Nazirin sertifikat alverçilərindən xəbəri olmayıb? - AKTUAL
Dünən, 16:00 |
|
|
|
| • Səhiyyə Nazirliyindəki həbslərin SENSASİON TƏFƏRRÜATLARI – 8 saat cərrahiyyə stolunda qaldım, sinəm kiçilmədi!
Dünən, 15:55 |
|
|
|
| • Bəxtiyar Hacıyev “Qərbi Azərbaycan” İcmasına müraciət edib - SƏBƏB
Dünən, 15:52 |
|
|
|
| • General bu xanımı idarə rəisi təyin etdi - FOTO
Dünən, 15:51 |
|
|
|
| • Ramil Usubovun ailəsində xoş gün
Dünən, 15:49 |
|
|
|
| • Kommunal xətlər keçən ərazidə tikilən evlərlə bağlı BƏD XƏBƏR - Söküləcək və kompensasiya VERİLMƏYƏCƏK?
Dünən, 15:46 |
|
|
|
| • “Mənə pul xərcləyən adamı tapsanız...” – Nazilədən SƏS-KÜYLÜ VİDEOMÜSAHİBƏ
Dünən, 15:44 |
|
|
|
| • “Heç bilmirəm “xalq artisti” adını necə alırlar, onlar mənim qədər sevilmirlər” - ETİRAZ
Dünən, 15:42 |
|
|
|
| • Suriyanın müxalif qrupları dağılmaq və müdafiə nazirliyi altında birləşmək barədə razılığa gəlib - Suriyanın yeni administrasiyası
Dünən, 15:40 |
|
|
|
| • “Əlil olduğum üçün banklar mənə kredit vermir, halbuki həmin bankdan əməkhaqqı alıram” - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 15:36 |
|
|
|
| • Azərbaycan Quru Qoşunları komandanı türkiyəli həmkarı ilə görüşüb
Dünən, 15:19 |
|
|
|
| • Mərkəzin direktoru təqaüdə GÖNDƏRİLDİ - FOTO
Dünən, 15:18 |
|
|
|
| • Ət kağız üstündə artır, bəs bazarda? - ŞƏRH
Dünən, 15:14 |
|
|
|
| • İsrail Pezeşkianın istefasını gözləyir – “Keyhan”
Dünən, 15:13 |
|
|
|
| • Ən çox sığorta haqqı toplayan - 6 ŞİRKƏT
Dünən, 15:09 |
|
|
|
| • Bir düz bütün səhvləri aparır: Zəngəzur həqiqətləri, İrəvan nağılları - GƏLİŞMƏ
Dünən, 15:07 |
|
|
|
| • Banklar tərəfindən təqdim olunan ən yüksək əmanət faziləri – Tam siyahı
Dünən, 15:05 |
|
|
|
|
