Elə bil Azərbaycanda Kənd Təsərrüfatı Naziri YOXDUR... - NARAZILIQ!
Tarix: 11-06-2021, 10:53 | Çap et
Ölkədə qeyri-neft sektoru, o cümlədən kənd təsərrüfatı prioritet olsa da, mövcud vəziyyət bu sektorda bir sıra problemlərin hələ də həllini tapmadığını göstərir. Bu gün yerlərdə fermerlər müxtəlif kənd təsərrüfatı məhsulları yetişdirərək bazarın iştirakçısına çevrilməklə yanaşı, qazanc əldə etməyə çalışırlar. Lakin mövcud vəziyyət fermeri nəinki daha da həvəsləndirməyə, əksinə, bazardan üz döndərməsinə gətirib çıxarır.
Belə ki, hazırda fermerlər müxtəlif səbəblərdən ölkədə mövsümlə bağlı yetişdirdikləri məhsulların satışı ilə bağlı bazara çıxış əldə edə bilmir. Yəni ya sərhəddə problemlə üzləşir, ya da qiyməti çox aşağı olduğundan heç bir gəlir əldə edə bilmir. Məsələn, hazırda Göyçay, Şəmkir və digər bölgələrdə, pomidorun kiloqramı 10 qəpiyədir və bu da təbii ki, fermeri qane etmir.
Eyni zamanda fermerlər bildirir ki, yerlərdə konserv zavodu və bu sahə üzrə hər hansı emal zavodu yoxdur ki, xarab olmaqda olan pomidorları tomat pastası hazırlamaq üçün təhvil versinlər.
Problem isə ondadır ki, təsərrüfat sahəsi kiçik olan sahibkarlara məhsula görə Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) tərəfindən sertifikat verilmir. Bildirilir ki, keyfiyyət sertifikatı 1 hektardan aşağı təsərrüfatlara verilmir. Bəs bu gün fermer mövcud problemin öhdəsindən necə gəlməlidir?
Kənd təsərrüfatı üzrə ekpert Qadir Bayramlı “Cümhuriyət” qəzetinə bildirib ki, Azərbaycanda aqrosənaye kompleksini inkişaf etdirmək lazımdır:
“Bütün bölgələrdə həmin müəssisələrin qurulması zəruridir. Adətən, aqrosənaye məhsulu, emal olunan kənd təsərrüfatı məhsulu, xam şəkildə satılan məhsuldan daha çox gəlir gətirir. Ancaq bunun üçün müəyyən müəssisələr olmalıdır. Ona görə də dövlət tərəfindən orta sahibkarlara şərait yaradılmalıdır. Uzunmüddətli, güzəştli kreditlər verilməlidir, çünki o müəssisələrin qurulması əhəmiyyətli dərəcədə vəsait tələb edir. O vəsait verilməli və avadanlığın alınıb gətirilməsi üçün idxala vergi endirimi olmalıdır. Konkret olaraq dövlətin vergi dəstəyi gücləndirilməlidir. Digər tərəfdən, Rusiya ilə olan əlaqələrin dirçəldilməsi xeyli dərəcədə ixraca imkan yaradardı. Son vaxtlar məhsulun, xüsusilə də pomidorun fermerlərin əlində qalmasının ən ciddi səbəblərindən biri ixrac imkanlarının daraldılmasıdır. Rusiya ilə bağlı baş verən proseslər həm də siyasi qərardır. Bu kimi problemlər aradan qaldırılırsa fermerlərimiz xeyli dərəcədə rahatlayırlar. Bundan başqa ölkəmizin fermerləri üçün alternativ bazarlar axtarılmalıdır. Təkcə Rusiyaya bağlı olmamalıyıq. İxracın çeşitləndirilməsi ilə bağlı bir məfhum var. Yalnız 1-2 bazara bağlı qalmaq çox təhlükəlidir. Ona görə də ixracat coğrafiyasını, bazarı genişləndirmək lazımdır. Bizim xarici ölkələrin ticarət attaşeləri buna yardımçı olmalıdırlar. Azərbaycan fermerlərinə geniş şərait yaradılmalıdır ki, xaricdə təşkil olunan kənd təsərrüfatı sərgilərinə qatılsınlar. Digər tərəfdən, aqrosığortanın inkişafı lazımdır”.
Ekspertin fikrincə, ən ciddi məsələlərdən biri də odur ki, məhsulların əkini plansız həyata keçirilir:
2Öncədən bazar araşdırması olmalıdır. Çox zaman bir çox fermer eyni məhsulu əkir. Qeyd etdiyim kimi, birinci aqrosənaye kompleksi inkişaf etdrilməlidir. Bölgələrdə fermerlər açılacaq müəssisələrə, zavodlara o məhsullarını təhvil vermək üçün şərait yaradılmalı, təminat verilməlidir. Bu olmadığı üçün fermer çətin vəziyyətdədir”.
Ekspertin fikrincə, Azərbaycanda bu problemin mövcudluğunun bir səbəbi odur ki, orta sahibkarların gücü yetmir:
“Digər tərəfdən, fabriklər monopoliyadadır. Bu monopoliyanın qırılması lazımdır. Fermerlər istəsə belə, bir çox bürokratik əngəlləri aşıb müəssisə aça bilmirlər. Ona görə də kənd təsərrüfatı sahəsində olan siyasətə yenidən baxmaq lazımdır. Bu sektora yanaşma tərzi dəyişməlidir. Çünki fermerlər bir-iki il ardıcıl çətinliklə qarşılaşırsa, növbəti il məhsul yetişdirən olmayacaq. Fermerlərin bir çox sahədə bazar məsələləri ilə bağlı maarifləndirilməsi lazımdır. Konsaltinq xidməti göstərilməlidir. Bütün bunlar həyata keçirilərsə, yaxın müddətdə problemləri aradan qaldırmaq mümkün olacaq”.
Q. Bayramlı onu da qeyd etdi ki, ölkəmizdə yetişməyən məhsulların idxal vergilərini azaltmaq lazımdır:
“Məsələn, banan, ananas, kivi və s.kimi tropik meyvələr var ki, idxal vergiləri bir qədər fərqli qoyulmalıdır. Ancaq Azərbaycanda yetişdirilən məhsulların idxalına yüksək vergi qoyulmalıdır ki, yerli bazar qorunsun. Bu bir çox ölkələrdə var. Məsələn, Türkiyədə avtomobil istehsalı olduğu üçün hədsiz dərəcə yüksək idxal vergiləri tətbiq olunur, bu da yerli bazaraı qorumaqla bağlıdır. Bizdə də bu modeli əsas götürərək yerli bazarı qorumaq üçün idxal məsələləri nizama salınmalıdır. Nəticə etibarilə yerli fermerlərin mənafeləri, mənfəətləri nəzərə alınmalıdır”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • ABŞ Ermənistana sərhəd-mühafizə qruplarını göndərməklə nəyə nail olmaq istəyir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Bayramova ingiliscə saxta məktub... - Arkov
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
| • Azərbaycanla normallaşma üzrə konstruktiv həllər təklif etmişik - Paşinyan BELƏ DEYİR...
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • “Expressbank”da yüksək kredit faizləri, vaxtı keçmiş kredit portfeli - Əhalinin şikayət etdiyi bank
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
| • İranın Zəngəzur planı üzə çıxdı - Dəhlizi əngəlləmək üçün bu yola əl atdılar
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Nikol Rusiya ilə əməkdaşlıq imkanlarını azaldır - Pritçin
Bu gün, 12:46 |
|
|
|
| • "Başqası ilə eşq yaşayırdı" - Həyat yoldaşını qətlə yetirən şəxs
Bu gün, 12:43 |
|
|
|
| • NƏ ETSƏK DƏ... ÇÖRƏYİMİZİN DUZU YOXDUR! - İran ABŞ-la qolboyun olan İrəvanı sükutla seyr edir, Rusiya isə...
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • İntihar edən gənc İbrahim Kərbalıyevin oğlu imiş... - FOTO
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
| • AZAL-ın qəzaya uğrayan təyyarəsinin "qara qutuları" Braziliyadan Astanaya gətirilib
Bu gün, 12:32 |
|
|
|
| • Hakim “14 milyon kimin cibindədir” soruşdu, arestant kürəkəni “Tahir Qədəşovun” cavabını verdi - "ATLANT İŞİ"
Bu gün, 12:30 |
|
|
|
| • Bakıda evakuatorla AAYDA-nın konteyneri necə oğurlanıb? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Neft Fondu əməkdaşlarının idmanla məşğul olması üçün 650 min manat xərcləyəcək - DETALLAR
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • “1 milyon əsgər Azərbaycana gələcək” – növbəti çərənləmə
Bu gün, 12:19 |
|
|
|
| • Bakı Reqional Məşğulluq Filialına yeni müdir təyin olunub - ƏMR
Bu gün, 12:16 |
|
|
|
| • Nəriman Həsənzadə xəstəxanaya yerləşdirildi
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
| • Atası oğlunu öldürəni bağışladı, məhkəmə isə… - Hökm
Bu gün, 12:10 |
|
|
|
| • "Bu ölkələr Azərbaycanda ictimai-siyasi sabitliyi pozmağa çalışacaqlar" - deputat
Bu gün, 12:05 |
|
|
|
| • "Oğlu Lalə Şövkətin adından yalan danışır, partiya ləğv edilməyib" - Əvəz Temirxan
Bu gün, 11:54 |
|
|
|
| • Tehranda 17 yaşlı azərbaycanlı qızın böyük plakatı asıldı
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı Dağıstanın Bakıdakı nümayəndəsi təyin edildi - FOTO
Bu gün, 11:38 |
|
|
|
| • "Türkiyə mövsümü çıxarılardan ötürü Azərbaycan kimi strateji müttəfiqi, qardaşı itirməyi gözə almaz" - deputat
Bu gün, 11:35 |
|
|
|
| • Dövlətə, xalqa xidmət, dövlət başçısına sədaqət belə olurmu?! - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
| • Azərbaycanda daha bir gənc qızdırmadan öldü - Ölkədə tüğyan edən bu virus nədir?
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
| • ABŞ Azərbaycan-Ermənistan sərhədinə QOŞUN YERİDİR - Bu, binokullu avropalılar deyil...
Bu gün, 11:15 |
|
|
|
| • Naxçıvanda sahibkarlara dövlət adından VERGİ TƏLƏSİ... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 11:11 |
|
|
|
| • Dövlət klinikalarında niyə YER TAPILMIR? - “Xəstə qalıb ortada, biz yer axtarırıq”
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
| • Saatlı Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının vəzifəli şəxsinə hökm oxundu - DETALLAR
Bu gün, 10:56 |
|
|
|
| • Hüseynbala Mirələmovun səhhəti PİSLƏŞDİ - AÇIQLAMA
Bu gün, 10:53 |
|
|
|
| • "Bayden vida nitqində ölkələrə necə zərər verdiyini açıqladı" - Rusiya XİN
Bu gün, 10:51 |
|
|
|
| • Türkiyə prokurorluğu Flora Kərimovanın plastik cərrahla bağlı şikayətini icraata götürdü - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:48 |
|
|
|
| • BNMİ-nin əməkdaşları 33 kiloqram narkotik vasitə aşkarlayıb - FOTO, VİDEO
Bu gün, 10:47 |
|
|
|
| • Hazırlaşın: Türkləri İrəvanın qapısında qarşılayacağıq – Şarmazanov
Bu gün, 10:45 |
|
|
|
| • Amerika bununla bizim strateji tərəfdaşımız olmur - Badalyan
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • “Binokl diplomatiyası” bölgədə gərginlik yaradır - İndi də sərhədimizə FİLİN DİŞİSİ (ABŞ) gəlir...
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • Rusiyanın Ukraynaya qarşı təcavüzkar siyasətini ABŞ da öz qonşularına qarşı tətbiq edəcək? - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 10:29 |
|
|
|
| • SOCAR-ın baş rəhbərliyinin rəsmi qazancında ARTIM OLUB - Sıravi işçilər isə...
Bu gün, 10:26 |
|
|
|
| • Maliyyə nazirinin gec təyin olunmasının ölkəmizə FƏSADLARI - ARAŞDIRMA
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • ATƏT-in sədri kimi Bakı və İrəvan arasında dialoqu gücləndirməyə hazırıq - Finlandiya XİN
Bu gün, 10:15 |
|
|
|
| • Zəngəzur uğrunda SAVAŞ... - Bakının marağında deyil, amma...
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • “Azərbaycan Dəmir Yolları”nda SAXTA DİPLOM QALMAQALI - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 09:57 |
|
|
|
| • ABŞ çətiri altında əzələ nümayişi? - ŞƏRH
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • "Həkimlər qeysəriyyə əməliyyatlarından milyonlar qazanırlar"
Bu gün, 09:43 |
|
|
|
| • Burda müştəriyə sınıq malı satmırlar... SIRIYIRLAR... - GİLEY
Bu gün, 09:37 |
|
|
|
| • `Kontakt Home` AÇIQ DƏLƏDUZLUQLA MƏŞĞULDUR... - Bunun başqa ADI YOXDUR...
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • “Azsığorta”nın rəhbərliyində təyinat olub - SİYAHI
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
| • Proses təhlükəli istiqamətə yönəldi: Zəngəzura girirlər - Görünəni odur ki...
Bu gün, 09:20 |
|
|
|
| • Təhlükə var: İran ordusunu çağırmalıyıq – Geqamyan
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Ailəyə əmək haqqı gətirən və ailəni dolandıran tək və ya yeganə şəxsdirsə... - Ekspert danışır...
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • 200 min dollara Bakıda kimi öldürmək istəyiblər? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:11 |
|
|
|
|
